Lezing door Damiaan Denys

© MARCO BAKKER

Nooit zijn we zo vrij geweest en nooit hebben we ons zo machteloos gevoeld, zegt filosoof Zygmunt Bauman over onze hedendaagse tijd. Freud stelt al in 1930 vast dat de mens zich in zijn cultuur niet behaaglijk voelt. Ook het uitputtende bestaan in 1893 wordt volgens de Duitse neuroloog Erb veroorzaakt door de inrichting van het moderne leven waaronder prestatievermogen, ongekende luxe en aanspraken op levensgenot. In 1869 wijt de neuroloog Beard de Amerikaanse epidemie aan neurasthesie of zenuwzwakte aan de uitvinding van de stoomtrein, auto, telefoon en het horloge. De westerse samenleving lijkt te worden geteisterd door onbehagen. Moeten we ons neerleggen bij de gedachte dat de westerse mens zich nu eenmaal ongemakkelijk voelt in de samenleving? In de lezing analyseren we de oorzaken en gevolgen van het ‘moderne’ onbehagen.

Damiaan Denys (1965) is filosoof en psychiater. Als hoogleraar psychiatrie is hij verbonden aan de Universiteit van Amsterdam en hoofd van de afdeling psychiatrie aan het Amsterdam UMC. In 2020 publiceerde hij Het tekort van het teveel (longlist beste filosofieboek). Hij schrijft columns en essays en is geregeld te gast in radio- en televisieprogramma’s als Zomergasten, Brainwash en Buitenhof.